Broken Toy Syndroom

Dikke tranen stromen over haar wangen terwijl ze bij me aan de tafel zit. Alles hebben ze al geprobeerd. Bijles, logopedie, extra oefenopdrachten, veel thuis oefenen en nog kan haar zoon niet meekomen met de rest van de klas. Hij heeft zijn plafond bereikt. 

Ondertussen gaat ook het gedrag van haar zoon zienderogen achteruit. Frustratie over het niet goed kunnen schrijven van de woorden door zijn dyslexie. Het steeds maar weer afgeleid zijn, omdat de leerstof niet goed meer te volgen is en vooral de focus op juist die vakken die hem niet zo goed afgaan, maken hem boos. Boos, omdat hij het echt wel goed wil doen, maar steeds weer geconfronteerd wordt met zijn niet kunnen. 

Terwijl hij zoveel andere kwaliteiten heeft. Handvaardigheid bijvoorbeeld of een van zijn klasgenoten rustig krijgen als die weer een woedeaanval krijgt. Sporten, onderhandelen en opbouwende en goed onderbouwde feedback geven. Kennelijk is dat allemaal niet belangrijk genoeg, waardoor hij dus maar weer naar de bijles moet of extra werk krijgt in de klas om zijn spelling, rekenen en technisch lezen onder controle te krijgen. Ondertussen heeft hij het bijltje er zelf al bij neergegooid en overheerst de zin ‘Ik kan het toch niet’, zijn gedachtes. 

Ik noem het ‘het broken toy syndroom’. Het idee dat alles wel te fixen en repareren is. Alsof je een stuk speelgoed bent dat weer in elkaar gezet kan worden als het gebroken is. Een idee dat vooral gericht is op de cognitieve ontwikkeling, want als je een hiaat hebt in je ‘handvaardigheid’ bijvoorbeeld dan is er niets aan de hand. Dan ben je gewoon niet zo handig. Niet meer dan dat. Maar o wee, als deze ‘achterstand’ zich voordoet op rekenen of technisch taalgebied, dan is het hek van de dam. En dus komt de volledige focus te liggen op dat wat niet goed is, waardoor er onbewust het signaal afgegeven wordt dat het kind niet goed is. 

Nog niet zo lang geleden kwam ik terecht op de blog ‘Plofkiponderwijs’ van Hans Hoornstra. In zijn blog vergelijkt hij het nastreven van het hoogste leerrendement (op het cognitieve vlak) met het grootbrengen van een plofkip. De technieken die gebruikt worden om kippen sneller te laten groeien en hier dus meer ‘rendement’ uit te halen werken goed. De kip zelf kan echter niet meer op zijn poten staan en is ongezond.